راهبرد ما

این و بلاگ اختصاص به مسائل کلان ، استراتژی و راهبردی در حوزه موضوعات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی مرتبط با ایران و منطقه دارد

راهبرد ما

آموزش خبرنویسى(4)

آموزش خبرنویسى (4)

ارزشهاى خبرى (قسمت دوم )

اسماعیل کوشکباغى

در شماره قبل ضمن تعریف ارزش های خبری به دو مورد از آنها به صورت مصداقی اشاره شد. در این شماره موارد دیگر ارزش های خبری را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهیم.

3- برخوردها، اختلاف ها، تضادهای فکری و جسمانی:
این گونه رویدادها حاوی برخوردهایی هستند که در شکل های گوناگون جلوه گر می شوند این برخوردها میان افراد، گروه ها و ملت ها صورت می گیرند و ممکن است به صورت جسمانی یا فکری و ایدئولوژیکی باشد. به شکل انسان علیه انسان ، علیه محیط و انسان علیه طبیعت فجایع طبیعی و حوادث مربوط به حیات وحش قابل پیگیری هستند، دلیل اهمیت این ارزش خبری در این است که در برخوردها همواره احتمال به هم خوردن توازن موجود در جامعه می رود که تأثیر بر امنیت مادی و معنوی افراد دارد.
برخورد همچنین ممکن است مثبت مثل رقابت های ورزشی یا برخورد آرا و عقاید منفی نظیر جنگ ها و زد و خوردها باشد. زلزله در بم 50 هزار کشته بر جای گذاشت و یا رقابت احزاب سیاسی در انتخابات شدت گرفت. اخبار مربوط به سرقت ها، قتل ها ، جنگ ها، تصادف ها، زلزله و ... از این قبیل خبرهای «برخوردی» به شمار می آیند که در هر حال کشمکش و نزاع محور اصلی آن را تشکیل می دهد و غالباً از رویدادهای مورد علاقه رسانه ها هستند.
معمولا برخوردها در قالب و شکل منفی ( جنگ، سرقت، جنایت) مثبت ( مناظره دو فرد، مسابقه ورزشی) ، فیزیکی ( کتک زدن، تصادف، زلزله ) یا غیرفیزیکی مانند ( اعتصاب و ...) می باشد. مثال ها:
- تظاهرات خشونت آمیز دانشجویی کره جنوبی را فرا گرفت.
- سقوط هواپیمای توپولف 159 کشته بر جای گذاشت.
- تشدید رقابت گروه های سیاسی در پاکستان محدودیت رفت و آمد در پایتخت این کشور را بدنبال داشت.

4- استثنا و شگفتی:
این نوع رویدادها به خاطر غیرعادی یا عجیب و استثنایی بودن از ارزش خبری برخوردارند، مانند پیرترین فرد ایرانی در سن 156 سالگی همچنان سرزنده و سالم است. رویدادهای عجیب و غیر عادی که انتظار شنیدن آن وجود ندارد، به ندرت اتفاق می افتد، مانند: اختراع، گستره این ارزش زیاد است و باید با جامعه سنجیده شود.
مانند: ادعای ریشه کنی اختلاس یا رفع مشکل ترافیک در تهران در مجموع شگفتی و استثنا شامل رویدادهایی می شوند که مخاطب به واسطه طرح آن بلافاصله به سمت آن کشیده می شود. مثال:
- زنی در تهران 12 قلو زایید.
- هزاران قورباغه به روستایی در چین حمله کردند.

5- بزرگی و فراوانی ، تعداد و مقدار:
این ارزش خبری عمدتاً به اعداد و ارقام مربوط می شود، فرقی نمی کند که این ارقام مربوط به چیست؟ هر اندازه که تعداد اعداد و ارقام بزرگ تر باشد، چون از جنبه فراگیری اهمیت می یابد، از ارزش خبری بیشتری برخوردار می شود.
لذا هر زمان که در خبر از اعداد و ارقام استفاده شود و میزان و تعداد چیزی بیان شود، نشان از ارزش کثرت آن دارد. مثال:
- تورم در آرژانتین به 400 درصد رسید.
- تیم فوتبال ایران 17 گل به مالدیو زد.
- قیمت سکه در بازار طلا 200 درصد سقوط کرد.

6- مجاورت ( جغرافیایی و معنوی):
مخاطبان رسانه ها ترجیح می دهند که ابتدا از خبرهای مربوط به محله، شهر ، کشور و کشورهای همجوار خود اطلاعاتی کسب کنند، مجاورت به لحاظ ارزش خبری، در دو شکل مورد گزینش قرار می گیرد؛ جغرافیایی و معنوی. مجاورت جغرافیایی مثل شهر، کشور ، به عنوان منطقه مجاور، مجاورت معنوی شامل مشابهت های فرهنگی، عقیدتی، قومی، اجتماعی و مانند آنها می شود.
لذا ارزش یک واقعه، بسته به نزدیک بودن جغرافیایی یا معنوی مخاطبان به آن، برای آنان متفاوت است.
الف- مجاورت جغرافیایی یا فیزیکی:
مخاطبان نسبت به واقعه ای که در نزدیکی آنان رخ داده توجه بیشتری نشان می دهند، صدمه دیدن همسایه یا رخ دادن اتفاقی در محله، شهر یا کشور، هر یک بسته به نزدیکی و مجاورت از لحاظ جغرافیایی ممکن است برای مخاطب مهمتر باشد. مثال:
- استاندار جدید تهران منصوب شد.
- شهردار منطقه 7 تهران استعفا داد.
ب- مجاورت معنوی:
پیوندهای مذهبی، قومی و زبان می توانند براساس ارزش و نزدیکی در خبر مهم باشند و گاهی این ارزش ها هم عرض مجاورت فیزیکی و گاهی بیش از آن است. مثال:
- مسلمانان بوسنی مورد تهاجم قرار گرفتند.
- یک دانشمند ایرانی مقیم آلمان، مرد علمی سال شد.
- یک ایرانی مقیم آمریکا جزء یکی از 5 ثروتمندترین مردان جهان می باشد.
ارائه بحث ارزش های خبری را در شماره آینده دنبال خواهیم کرد. ضمناً علاقه مندان به انجام فعالیت های خبری می توانند با بکار بردن این اصول و روش ها نسبت به تهیه و تنظیم خبر اقدام و جهت ارزیابی تقویت و تکمیل این نوع فعالیت های خبری آن را به نشریه صبح صادق ارسال نمایید.