اصول خلاصه نویسی(1)

اصول خلاصه نویسی (1)   

اهداف اصول خلاصه نویسی  

 اسماعیل کوشکباغی    

خلاصه برداری از یک کتاب یک «هنر» است   

مقدمه  

بسیاری از اوقات پیش آمده که ضرورت ایجاب کرده که کتاب ، پایان نامه ، جزوه ، مقاله علمی ، سخنرانی مهم ، فیلم و... را در زمان بسیارکوتاه بررسی ومطالعه کنیم و در باره آن نظر دهیم ویا از محتوای ارزشمند ومفید آن در روند فعالیت های علمی وپژوهشی بهره برداری کنیم .اما به دلیل محدودیت زمان وهمچنین فراوانی حجم مطالب ومحتوا این امکان فراهم نمی شود. لذاتسلط بر خلاصه نویسی ضرورت پیدا می‌کند.  

صاحب نظران براین عقیده می باشند که خلاصه نویسی نوعی مهارت نگارشی محسوب می‌شود .  

خلاصه برداری از یک کتاب یک «هنر» است و شیوه صحیح خلاصه کردن کتاب، سخنرانی وفیلم نیاز به آموزش دارد . 

 مطالعه تعدادی از خلاصه نگاری های موجود در فضای سایبری بیانگر آن است که برخی از عزیزان جوان بدون توجه به اینکه هدف از خلاصه کردن کتاب چیست، صرفا برخی از صفحات کتاب مطالبی را انتخاب می کنند و بدون هیچگونه ترتیبی در کنار همدیگر می گذارند و نام آن را خلاصه می گذارند .  

حتی معلوم نیست که این «شبه خلاصه» از کدام کتاب است. یعنی منبع کامل کتاب را نیز نمی نویسند. قطعا باید این کار با هدفی که مد نظر است به شکل مناسب و علمی تهیه شود.  

بدیهی است که رعایت اصول خلاصه برداری ، می تواند به عنوان شیوه مناسب برای خلاصه کردن کتاب ها، مورد استفاده قرار گیرد. 

 در اینجا باید اذعان کرد که خلاصه برداری از یک کتاب یک «هنر» است که نمی تواند تنها از طریق آموزش به دست آید.  

اصولا علاوه بر آموزش، علاقمندی و مهمتر از همه «توانمندی» خلاصه کننده نقش اساسی در خلاصه کردن دارد. علیرغم این مساله می توان گفت که با آموزش مداوم و تلاش برای تهیه خلاصه های مناسب از کتاب های مختلف، به این «هنر» دست یافت و آن را به دیگران آموزش داد.  

ما در این مجموعه آموزشی خلاصه نویسی ، بناداریم شما را با اهداف خلاصه نویسی ، فواید اصول خلاصه نویسی ، مراحل خلاصه نویسی ، شیوه خلاصه کردن ، نکات اساسی ومهم در خلاصه نویسی آشنا  سازیم .  لذا در تدوین آن از منابع : "شیوه خلاصه کردن کتاب ، دکتر حسن بشیر"، "روش خلاصه نویسی ، سایت اندیشه قم " و" مقاله نویسی ، هفته نامه صبح صادق "بهره برداری شده است. دراین شماره به این سوال پاسخ می دهیم که اهداف خلاصه نویسی چیست ؟ .  

- اهداف خلاصه نویسی  

1- آشنا شدن با کتاب به شکل دقیق وکارشناسی 

 2 - تقویت قدرت گزینش مطالب مهم و اساسی از کتاب 

 3- توانمند شدن در شیوه مطالعه "سریع خوانی" و حذف مطالب زاید و کشف مطالب غیر زاید و اساسی  

4- آشنا شدن با شیوه برداشت و نگارش نقل قول مستقیم و غیر مستقیم 

 5- آشنا شدن با منبع گذاری درون متن و پایان متن 

 6- بهره برداری تهیه کننده خلاصه و دیگران از خلاصه مزبور به شکل مناسب 

 7- تفکیک اندیشه ها، نظریات و روش های مربوط به نویسنده کتاب با سایر افراد دیگر که نویسند از آنان مطالبی را نقل کرده است.  

بنابراین بدون تحقق اهداف فوق الذکر، خلاصه صورت گرفته، دقیق و علمی نبوده و تنها می تواند به عنوان برداشت هایی از یک کتاب به حساب آید(1). 

 در شماره آینده شما را فواید ومراحل اصول خلاصه نویسی آشنا خواهیم کرد. 

 1- شیوه خلاصه کردن کتاب ، دکتر حسن بشیر